O kursie
Co to są tlenki?
Tlenki to nieorganiczne związki chemiczne. Zbudowane są z tlenu i innego pierwiastka chemicznego. W tlenkach tlen jest na -II stopniu utlenienia.
Tlenki powstają w wyniku reakcji pierwiastków z tlenem (spalanie, utlenianie) oraz rozkładu związków zawierających tlen.
Najbardziej rozpowszechnionymi tlenkami w przyrodzie są:
- krzemionka, czyli główny składnik piasku kwarcowego (SiO2),
- woda (H2O),
- tlenek żelaza (III), (Fe2O3),
- tlenek glinu (Al2O3),
- tlenek węgla (IV) (dwutlenek węgla) (CO2).
Metody otrzymywania tlenków:
1. Reakcja pierwiastka z tlenem, np.
4Al + 3O2 →2Al2O3
Mg + O2→MgO,
S + O2→ SO2
2.Reakcja utleniania tlenków, np.
2SnO + O2→ 2SnO2
SO2 + O2→ SO3,
CO + O2→ CO3
3. Reakcja redukcji tlenków, np.
CO2 + C→ 2CO,
CO2 + Mg→ MgO + CO;
4. Reakcja rozkładu termicznego soli, np.
CaCO3→ CaO + CO2,
MgSO3→ MgO + SO2
5. Reakcja rozkładu wodorotlenków,np.
Cu(OH)2→ CuO + H2O,
Fe(OH)2→ FeO + H2O
6. Reakcja utleniania związków chemicznych, np.
CH4 + 2O2→CO2+ 2H2O,
4NH3 + 5O2→ 4NO + 6H2O
7. Reakcja rozkładu tlenków, np.
N2O3→NO + NO2
2H2O2→ 2H2O + O2
8. Reakcja nietrwałych kwasów tlenowych, np.
H2CO3→ H2O + CO2;
H2SO3→H2O + SO2;
W O D O R O T L E N K I
Co to są wodorotlenki?
Wodorotlenki to związki chemiczne, których cząsteczki zbudowane są z atomu metalu i grup wodorotlenowych.
Możemy je opisać ogólnym wzorem:
Mn(OH)n
M – atom metalu
– OH – jednowartościową grupę wodorotlenową
n – ilość grup wodorotlenowych (wartościowość metalu).
Liczba grup wodorotlenowych zależy od wartościowości metalu w danym wodorotlenku – czyli grup wodorotlenowych jest tyle jaka jest wartościowość metalu.
Metody otrzymywanie wodorotlenków:
1.Reakcja aktywnego pierwiastka (grupa I-II układu okresowego) z wodą, w wyniku której powstaje wodorotlenek i wydziela się wodór np.
2Na + 2H2O → 2NaOH + H2
Mg + 2H2O → Mg(OH)2 + H2
2.Reakcja aktywnego tlenku metalu z wodą np.
Na2O + H2O → 2NaOH
MgO + H2O → Mg(OH)2
3.Reakcja wymiany np.
FeCl3 + 3NaOH → Fe(OH)3 + 3NaCl
Dysocjacja elektrolityczna wodorotlenków:
Dysocjacja elektrolityczna – to proces rozpadu cząsteczek związków chemicznych na jony pod wpływem rozpuszczalnika. Zasady dysocjują na kationy metalu (Mn+) i aniony wodorotlenowe (OH–).
Ogólny wzór dysocjacji elektrolitycznej zasad
M(OH)n → Mn+ + nOH–
Przykłady dysocjacji elektrolitycznej wodorotlenków:
KOH → K+ + OH–
Wodorotlenek potasu (KOH) dysocjuje (czyli rozpada się) pod wpływem wody na jednododatni kation potasu i jednoujemny anion wodorotlenkowy. Zarówno kation potasu, jak i anion wodorotlenkowy są w roztworze wodnym otoczone cząsteczkami wody.
Ca(OH)2 → Ca2+ + 2OH–
Wodorotlenek wapnia dysocjuje na dwudodatni kation wapnia i dwa jednoujemne aniony wodorotlenkowe.
Liczba powstających w wyniku dysocjacji ładunków dodatnich jest równa liczbie powstających ładunków ujemnych.